Wijze lessen
Soms gebeuren er dingen. Dingen waar ik me dan over verbaas, die ik niet snap, waar ik me aan irriteer of dingen die ik niet kan volgen. Iedereen is nou eenmaal anders, doet dingen anders en ervaart dingen anders. Dat maakt ons mensen uniek, maar soms dus ook ‘niet te volgen voor een ander’.
Want neem het voorbeeld dat ik me ergens aan irriteer. Dan is dat mijn reactie op een actie van een ander. Maar die ander doet echt die actie niet puur om mij te irriteren (nou ja het zou wel kunnen, maar we gaan daar nu voor het gemak niet vanuit), die had er een hoogstwaarschijnlijk een andere bedoeling mee. Die wilde mij misschien aanzetten tot een actie, of een reactie / antwoord. Maar ergens is die inhoud verloren gegaan in de emotie die het bij mij heeft opgeroepen. Eigenlijk jammer dus.
Het punt wat ik wil maken, is dat je jezelf dan prima bezig zou kunnen blijven houden met die irritatie-emotie, met je drang om iemand zijn hoofd er af te willen bijten, maar dat dat eigenlijk niet heel veel brengt. Je wordt er niet blijer van, niet productiever en het lost ook zo weinig op.
Waar ik vaak nog ‘last van heb’ is dat ik het graag wil snappen (waarom doet die ander wat hij doet, zegt hij wat hij zegt en reageert hij zoals hij reageert). Maar ik kan het niet altijd snappen, omdat het iets van de ander is (en die is nou eenmaal niet hetzelfde als dat ik ben).
Wat ik vaak probeer (als ik er eenmaal achter ben dat bovenstaande aan de hand is en mijn ergste irritatie is gezakt ?), is eigenlijk 2-ledig.
Als eerste kijk ik of er in hetgeen gebeurde een ‘praktische vraag’ van de ander zat. Oftewel; is er nog actie vanuit mij nodig? Verwacht iemand nog een antwoord? Want als dat zo is, dan is het niet handig om, in al je emotie, de actie te vergeten. Als je de actie meteen gaat uitvoeren, ben je dan bewust van je ‘geïrriteerde staat-van-zijn’. Het is veelal niet handig om vanuit die emotie een actie uit te voeren of reactie te geven. Soms is het beter om het even te parkeren.
Als tweede is het goed om te onderzoeken waarom de vraag/(re)actie van de ander, die emotie (irritatie, boosheid, onbegrip) heeft opgeroepen.
Was het ‘de manier waarop’ de ander iets deed of zei? Had het te maken met de inhoud van de vraag? Of misschien had hij/zij gewoon een slechte timing? Of had het zelfs helemaal niets met de ander te maken, maar met iets wat er kort van te voren is gebeurd.
Vragen die daarbij interessant kunnen zijn voor jezelf?
- Waarom raakt het me zo wat er gebeurt?
- Waar zit het hem precies in?
- Is het toeval of heb ik hier vaker moeite mee?
- Wat zegt dit over mij?
- Wat kan ik leren van hetgeen er zojuist gebeurde?
Deed de ander iets wat je echt als onprettig hebt ervaren (de manier waarop het gebeurde), dan is er niets mis mee om dit ook terug te leggen bij de ander. Maak de ander dan geen verwijt, maar benoem waarom jij er moeite mee hebt (begin je zin met ‘ik’).
En trouwens, soms is het ook wel even lekker: klagen, boos of geïrriteerd zijn. Maar blijf er vooral niet te lang in hangen, want daar heb je echt alleen jezelf mee.